سحر سموات / در جلسه علنی شورای شهر تهران یکشنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۴، غیبت اولیه علیرضا زاکانی، شهردار تهران، در بررسی لایحه مهم «تشکیل سازمان راهبری و پایش طرح‌های توسعه شهری» با واکنش‌های تند و بی‌سابقه‌ای از سوی اعضای شورا مواجه شد. این جلسه که با حضور رسانه‌ها برگزار شد، به یکی از جنجالی‌ترین نشست‌های شورا در سال‌های اخیر تبدیل شد.
آغاز تنش با غیبت شهردار
در ابتدای جلسه، غیبت زاکانی در بررسی لایحه‌ای که مستقیماً به ساختار مدیریت شهری مربوط می‌شد، موجی از اعتراض را در میان اعضای شورا برانگیخت.
مهدی چمران، رئیس شورا، با لحنی انتقادی گفت: «شهردار تهران به شورا بی‌احترامی کرده است. این لایحه مهم است و حضور ایشان ضروری بود.»
ناصر امانی با اشاره به تکرار غیبت‌های شهردار در جلسات کلیدی گفت:«اینکه شهردار در جلسات مهم حضور ندارد، نشان‌دهنده بی‌توجهی به جایگاه شورا و مردم تهران است.»
حبیب کاشانی نیز با انتقاد از رفتار شهردار افزود: «ما بارها تذکر داده‌ایم که تعامل میان شهرداری و شورا باید واقعی باشد، نه نمایشی. این رفتارها قابل قبول نیست.»
ورود زاکانی و درگیری لفظی با چمران
پس از بالا گرفتن اعتراض‌ها، زاکانی وارد صحن شورا شد. اما حضور او نه‌تنها فضا را آرام نکرد، بلکه به درگیری لفظی شدید با چمران انجامید.
چمران خطاب به زاکانی گفت:«من که کور نبودم، شما گفتید چنین چیزی در قانون نبوده و ما آن را اضافه کردیم. البته ناراحت نیستم، به من زیاد تهمت زدند.»
این جمله در واکنش به ادعای زاکانی بود که گفته بود بند مورد بحث در لایحه، در قانون وجود نداشته و توسط شورا اضافه شده است. چمران با این پاسخ، ضمن رد ادعای شهردار، تأکید کرد که شورا در چارچوب قانون عمل کرده و از جزئیات لایحه کاملاً آگاه بوده است.
او سپس با صراحتی کم‌سابقه اعلام کرد:«من پشیمانم از اینکه از زاکانی حمایت کردم. اگر می‌دانستم چنین برخوردهایی در پیش است، هرگز چنین حمایتی نمی‌کردم.»
چمران ادامه داد: «ما همیشه از کارهای شهردار دفاع کردیم، اما جایی که خلاف باشد نمی‌توانیم. صحبت‌های شهردار توهین بود. اینجا شورا است و قوانین آن فرق دارد. شهردار نمی‌تواند برای ما آیین‌نامه تدوین کند.»
او همچنین با لحنی گلایه‌آمیز گفت: «نوک تیز حمله به سوی بنده حقیر است، بخاطر حمایت‌هایی که از شهردار کردم. مزد خوبی به من دادند؛ نتیجه همراهی را هم از شهردار تهران دیدیم.»
رئیس شورا در ادامه با اشاره به شبهات بودجه‌ای افزود: «گفتند که تبصره در بودجه نبوده و سپس گذاشته‌اند؛ اگر این درست باشد یعنی رعایت امانت نشده است.»
واکنش دیگر اعضا به تنش‌ها
فضای جلسه پس از ورود شهردار همچنان ملتهب باقی ماند و اعضای شورا به انتقاد از عملکرد او ادامه دادند.
مهدی اقراریان گفت: «شهردار باید بداند که شورا محل پاسخگویی است، نه محل نمایش قدرت. این لایحه نیاز به شفاف‌سازی دارد و حضور شهردار برای پاسخ به ابهامات ضروری بود.»
جعفر بندی شربیانی در تذکر پیش از دستور خود اظهار کرد: «اگر آقای زاکانی در جلسه بودند، ما هم شرکت می‌کردیم، اما او برای خودش شأن پاسخگویی قائل نیست.»
سید احمد نادعلی در دفاع از شهردار گفت: «نباید همه چیز را به تقابل تبدیل کنیم. باید به دنبال تعامل باشیم.»
این موضع با واکنش تند اقراریان مواجه شد: «شما سخنگوی آقای زاکانی هستید؟ ایشان در جلسه قبل به‌جای پاسخگویی، فقط به من توهین کرد. اگر قرار است شورا محل پاسخگویی نباشد، پس چه جایگاهی برای آن باقی می‌ماند؟»
زنگ خطر برای مدیریت شهری
جلسه روز گذشته شورای شهر تهران، فراتر از یک اختلاف شخصی، نشانه‌ای از چالشی جدی در روابط نهادی میان شهرداری و شورا بود. اظهارات صریح چمران و اعتراضات گسترده اعضا، حاکی از فرسایش اعتماد و نارضایتی عمیق از عملکرد شهردار است. فضای پایان جلسه نیز نشان داد که تنش‌ها نه‌تنها فروکش نکرده‌اند، بلکه به شکلی بی‌سابقه در صحن شورا باقی مانده‌اند؛ نشانه‌ای از شکاف عمیق و حل‌نشده در مدیریت شهری.
در همین حال، رسانه‌ها نیز با تیترهای تند و تحلیل‌های انتقادی، به بازتاب این جلسه پرداختند و عملکرد شهردار را زیر ذره‌بین بردند. این واکنش‌ها، فشار افکار عمومی را بر شهرداری افزایش داده و زاکانی را در موقعیتی قرار داده‌اند که نیازمند بازنگری جدی در رویکرد خود نسبت به شورا و شهروندان است. اگر این روند ادامه یابد، نه‌تنها هماهنگی در مدیریت شهری مختل می‌شود، بلکه مشروعیت تصمیم‌گیری‌های کلان نیز زیر سؤال خواهد رفت.
