به گزارش شهر دوست ، سیصد و پنجاه و دومین جلسه رسمی شورا بررسی دستور تعیین نرخ کرایه و بهای خدمات سرویس مدارس شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ ا صورت گرفت. این لایحه مورخ ۱۴/۵/۱۴۰۴ ارائه و یک‌فوریت آن در جلسه ۳۴۸ شورا به تصویب رسیده بود. گزارش مشترک کمیسیون‌های برنامه و بودجه و عمران و حمل‌ونقل قرائت و جزئیات فرمول قیمت‌گذاری و تکالیف شرکت‌ها و حقوق والدین در این جلسه تشریح شد.
فرمول محاسبه کرایه بر پایه جمعِ مبلغ ورودی هر دانش‌آموز به اضافه حاصل ضرب هزینه هر کیلومتر در مسافت رفت‌وبرگشت و ضریب مقطع تحصیلی تنظیم شده است. در تبصره‌ها، مبلغ ورودی ۵۸۲٬۴۳۵ ریال و هزینه هر کیلومتر ۵٬۹۲۰ ریال تعیین، بازه‌های محاسبه بر مبنای هر ۲.۵ کیلومتر و حداقل مسافت رفت‌وبرگشت ۵ کیلومتر لحاظ شده است. ضریب ترافیک حداکثر تا ۲۵ درصد صرفاً بر اساس اعلام سازمان حمل‌ونقل و ترافیک قابل اعمال است؛ ضریب شیب که در سال گذشته برقرار بود، امسال برای رعایت حال شهروندان حذف شد. مبنای افزایش ارقام نسبت به سال قبل، تورم رسمی ۳۶.۸ درصدی اعلامی دولت است. سرویس یک‌طرفه با نصف بهای رفت و برگشت محاسبه می‌شود و سال تحصیلی برای متوسطه ۹ ماه و برای ابتدایی ۸ ماه در نظر گرفته شده است.
در ماده ۲، مبنای محاسبه برای ون ۸۰ درصد نرخ سواری و برای مینی‌بوس ۵۰ درصد تعیین شد؛ اتوبوس برابر کرایه مصوب شرکت واحد محاسبه می‌شود. عوارض محدوده طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا برای سرویس‌های دانش‌آموزی با ماخذ ۳۰ درصد اعمال و فهرست خودروهای مشمول توسط سازمان تاکسیرانی به سازمان ترافیک اعلام می‌شود. رعایت برنامه عملیاتی ایمنی حمل‌ونقل دانش‌آموزان الزامی است؛ برای ابتدایی ضریب مراقبت ۵ درصد منظور شده و راننده موظف است تحویل‌گیری از والدین و تحویل به مدرسه را در مبدا و مقصد انجام دهد. آموزش ایمنی حضوری/مجازی رانندگان برقرار است؛ هزینه هر ساعت دوره ۲۸٬۸۰۰ تومان محاسبه می‌شود. برچسب سرویس مدرسه روی شیشه جلو و عقب با هزینه ۲۵ هزار تومان الصاق و گواهی صلاحیت راننده با مبلغ ۳۶۵ هزار تومان صادر می‌شود؛ ۳۰ درصد این درآمد سهم سازمان تاکسیرانی و ۷۰ درصد سهم شرکت‌هاست.
شرکت ارائه‌دهنده سرویس مدرسه باید حداقل ۲۰ دستگاه خودرو پس از اخذ مجوز در اختیار داشته باشد؛ رسیدگی به تخلفات شرکت‌ها در چارچوب وظایف سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی انجام می‌شود. از کرایه پرداختی، ۸ درصد بابت هزینه‌های بالاسری شرکت‌ها (نظارت میدانی، خودرو جایگزین، به‌روزرسانی سامانه‌ها و…) و ۲ درصد بابت نظارت عمومی سازمان تاکسیرانی کسر می‌شود؛ در صورت لزوم، بخشی از نظارت میدانی از محل همین ۲ درصد برون‌سپاری می‌شود.
پوشش کامل دانش‌آموزان استثنایی
شهرداری تهران ۱۰۰ درصد هزینه رفت‌وبرگشت دانش‌آموزان دارای معلولیت را می‌پردازد؛ محاسبه بر اساس نوع ناوگان و با ضرایب متناسب با نوع معلولیت صورت می‌گیرد و ثبت در سامانه سرویس مدارس استثنایی و گواهی مدرسه الزامی است. همچنین شهرداری موظف است هزینه‌ها را طبق قانون از دولت مطالبه یا در حساب‌های فی‌مابین منظور کند.
تشکری هاشمی: تشریح فرمول، ارقام پایه و حذف ضریب شیب
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل، با تبیین فرمول محاسبه کرایه بر مبنای ورودی ثابت، کیلومتر پیمایش و ضریب مقطع تحصیلی، رقم ورودی ۵۸۲٬۴۳۵ ریال، هزینه هر کیلومتر ۵٬۹۲۰ ریال، بازه‌های ۲.۵ کیلومتری و حداقل ۵ کیلومتر رفت‌وبرگشت را اعلام و بر امکان اعمال حداکثر ۲۵ درصد ضریب ترافیک صرفاً در نواحی اعلامی سازمان ترافیک تأکید کرد؛ او با اشاره به تورم ۳۶.۸ درصدی مبنای افزایش، از حذف ضریب شیب معابر نسبت به سال گذشته برای حمایت از خانواده‌ها خبر داد و تکالیف نظارتی و آموزشی شرکت‌ها و رانندگان، سهم ۸ درصدی شرکت‌ها و ۲ درصدی سازمان، و الزام حداقل ناوگان ۲۰ دستگاهی را توضیح داد.
چمران: ممنوعیت سرویس‌دهی انفرادی و لزوم تبعیت از آیین‌نامه هیئت وزیران
رئیس شورای اسلامی شهر تهران، با طرح پرسش درباره امکان فعالیت انفرادی رانندگان یا قراردادهای مستقیم چند خانواده با یک راننده، بر لزوم فعالیت همه ارائه‌دهندگان فقط در قالب شرکت‌های مورد تأیید و تبعیت از آیین‌نامه مصوب هیئت وزیران تأکید کرد و مصادیق قراردادهای مستقیم را غیرقانونی دانست.
تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل، در پاسخ به سؤالات، تصریح کرد: هرگونه سرویس خارج از چارچوب شرکت‌های مجاز غیرقانونی است و نظارت میدانی شرکت‌ها باید در محل مدارس برقرار باشد؛ همچنین تأکید کرد که ضریب ترافیک تنها بر اساس فهرست رسمی سازمان ترافیک اعمال می‌شود و مدارس و رانندگان مجاز به اعمال سلیقه‌ای آن نیستند.
شربیانی: توسعه ناوگان عمومی و الزام ثبت قراردادها در سپند
عضو کمیسیون شهرسازی و معماری، با پیشنهاد افزایش ۱۵ درصدی کرایه در معابر با شیب بالای ۶ درصد، الزام ثبت همه قراردادها در سامانه سپند و گزارش سالانه اجرای آن به شورا، و تصریح اینکه کاهش سرنشین نباید موجب افزایش نرخ شود، خواستار اختصاص سهم مشخصی از ناوگان عمومی به سرویس مدارس شد تا طی سه سال آینده دست‌کم ۳۰ درصد سفرهای دانش‌آموزی با مینی‌بوس و اتوبوس انجام شود؛ او همچنین شفاف‌سازی و انتشار عمومی گزارش‌های تخصیص ناوگان و راه‌اندازی سامانه امتیازدهی و رسیدگی به تخلفات پیمانکاران را مطالبه کرد.
نجفی: پرهیز از افزایش مضاعف و ضرورت تعیین مرجع تشخیص نواحی پرترافیک
رئیس کمیته سلامت شورا، با طرح این نکته که افزایش ۳۶.۸ درصدی نسبت به سال قبل نباید با ۲۵ درصد ضریب ترافیک به‌صورت مضاعف بر والدین تحمیل شود، خواستار تعیین دقیق مرجع نواحی پرترافیک، تبیین سازوکار نظارت میدانی شرکت‌ها، پاسخگویی درباره بیمه‌بودن دانش‌آموزان در سرویس‌ها، و جلوگیری از اعمال سلیقه مدارس و رانندگان در افزایش نرخ شد.
اقراریان: سامانه واحد شکایات با برچسب QR و تشدید صلاحیت‌سنجی رفتاری رانندگان
عضو کمیسیون نظارت و حقوقی، با مطالبه درج برچسب حاوی کد QR روی خودروها برای اتصال مستقیم والدین به سامانه شکایات و پیگیری، بر لزوم صلاحیت‌سنجی حرفه‌ای و رفتاری رانندگان، تشکیل هیئت رسیدگی به تخلفات، شفاف‌سازی مکانیسم‌های نظارتی، و پیش‌بینی راه‌حل قانونی برای مدارسی که اکنون به‌طور مستقیم و موفق بر سرویس‌ها نظارت می‌کنند یا قصد تشکیل شرکت ذیل مدرسه دارند، تأکید کرد.
عباسی: نقش سامانه‌های اینترنتی و جایگاه شهرزاد در اجرای مصوبه
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری، با اشاره به فعالیت تاکسی اینترنتی شهرزاد، خواستار تعیین نقش و کارکرد پلتفرم‌های اینترنتی در چارچوب این مصوبه، ارائه گزارش از عملکرد و میزان موفقیت افتتاحیه شهرزاد و نحوه هم‌افزایی آن با سرویس مدارس شد.
پیرهادی: تأخیر در ارائه لایحه و ضرورت سقف‌گذاری صریح بر خروجی فرمول
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری، با تذکر نسبت به تأخیر در طرح لایحه در حالی که مدارس از والدین وجوه ایاب‌وذهاب گرفته‌اند، خواستار تصریح در متن شد که خروجی نهایی فرمول کرایه نسبت به سال قبل از ۳۶.۸ درصد افزایش تجاوز نکند تا از تفسیرهای متعدد در اجرا جلوگیری شود
مالکی: اختلاف بزرگ ثبت‌نام در سپند با واقعیت بازار و راهکار مهندسی معکوس مدرسه‌محور
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران، با اعلام اینکه از حدود ۱۷۰ هزار دانش‌آموزِ سرویس‌گیر، تنها ۱۰ هزار نفر در سامانه سپند ثبت‌نام کرده‌اند و کمتر از ۲۵۰ دستگاه ناوگان در سامانه ثبت شده است، تأکید کرد که بازار موازی غیررسمی سهم اصلی جابه‌جایی را بر عهده دارد و جریمه ۹۰ هزار تومانی بازدارنده نیست؛ او پیشنهاد داد مدیران مدارس مشخصات سرویس‌دهندگان و دانش‌آموزان را در سپند ثبت کنند تا احراز صلاحیت راننده و پیمانکار توسط سازمان انجام شود. به گفته وی، ۱۴۰ شرکت در سپند ثبت‌نام و ۱۱۵ شرکت تأیید صلاحیت شده‌اند؛ با الزام حداقل ۲۰ دستگاه برای هر شرکت، شمار ناوگان ثبت‌شده می‌تواند به حدود ۲ هزار دستگاه برسد. سازوکار شکایات از طریق سپند و برچسب QR روی خودروها فعال است و پنل مدیریتی برای پیگیری برخط در اختیار سازمان قرار دارد.
کاشانی: پرهیز از وعده‌های غیرعملی و توجه به محدودیت ظرفیت ناوگان فرسوده
خزانه‌دار شورا، با اشاره به فرسودگی ناوگان تاکسیرانی، تأکید کرد که باید از تعهدات فراتر از ظرفیت واقعی پرهیز شود و سیاست‌های تشویقی برای پلتفرم‌های اینترنتی با دقت تنظیم گردد تا تعادل عرضه و تقاضا برهم نخورد.
مالکی: وضعیت شهرزاد و نیاز به جلسه تخصصی برای اصلاح مدل قیمتی
مدیرعامل سازمان تاکسیرانی، با اعلام نصب اپلیکیشن شهرزاد توسط ۱۱ هزار تاکسی و فعال‌بودن روزانه بخشی از ناوگان، اختلاف قیمت این پلتفرم با سایر سکوها را از چالش‌های جذب راننده دانست و پیشنهاد کرد موضوع در کمیسیون تخصصی شورا برای اصلاح مدل قیمتی و استمرار مشوق‌ها بررسی شود.
امانی: پیشنهاد عمومی‌سازی تدریجی حمل‌ونقل دانش‌آموزان
عضو کمیسیون برنامه و بودجه، با بیان اینکه توصیه صرف برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی کارآمد نیست، پیشنهاد کرد در برنامه پنج‌ساله پنجم، شهرداری موظف به ارائه لایحه مشخص برای عمومی‌کردن حمل‌ونقل دانش‌آموزان شود تا در پایان برنامه صد درصد محقق گردد. او تأکید کرد از سال آینده یکی از مناطق تهران به‌صورت پایلوت اجرا شود و این تکلیف ضمانت اجرایی پیدا کند.
چمران: انتقاد از زمان‌بندی نامناسب و یادآوری پیشنهادهای قبلی
رئیس شورای اسلامی شهر تهران، با اشاره به اینکه نقد وارد است که شورا در زمان مناسبی وارد بررسی این لایحه نشده، توضیح داد که پیش‌تر نیز درباره تأخیر لایحه تذکر داده شده بود. او ضمن تشکر از توجه به پیشنهادات پیشین، بار دیگر بر لزوم لحاظ حمایت هدفمند از خانوارهایی که تحت پوشش هیچ‌یک از نهادهای حمایتی نیستند تأکید کرد و خواستار تکلیف شهرداری برای تأمین یارانه سرویس مدارس این گروه از محل عوارض طرح ترافیک و سایر منابع پایدار شد.
سروری: لزوم ارائه به‌موقع لایحه سرویس مدارس
نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران، با تأیید نقدهای مطرح‌شده، تأکید کرد که یکی از اشکالات اساسی ورود دیرهنگام شورا به موضوع است و لازم است از سال آینده لایحه سرویس مدارس در اردیبهشت‌ماه به شورا بیاید. او یادآور شد در سال جاری نیز بارها نسبت به تأخیر ارائه لایحه تذکر داده بود.
شربیانی: حمایت هدفمند از خانوارهای فاقد پوشش حمایتی
عضو کمیسیون شهرسازی و معماری، با بیان اینکه بخشی از خانوارهای بدون پوشش حمایتی در لایحه دیده نشده‌اند، پیشنهاد داد شهرداری مکلف شود برای این خانواده‌ها یارانه سرویس مدارس تأمین کند و نرخ سرویس برای آنان حداکثر ۵۰ درصد نرخ مصوب باشد. او شناسایی این خانواده‌ها را بر اساس پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان امکان‌پذیر دانست و بر ضرورت گنجاندن این تکلیف در لایحه تأکید کرد.
تشکری هاشمی: پاسخ به دغدغه‌ها و یادآوری تصمیمات پیشین شورا
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل، در واکنش به پیشنهادات شربیانی، توضیح داد که شورا پیش‌تر برای افراد دارای معلولیت و خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد بلیت حمل‌ونقل عمومی رایگان مصوب کرده و تمام دانش‌آموزان و دانشجویان نیز از تخفیف ۵۰ درصدی استفاده می‌کنند. او با اشاره به مشکلات ساختاری آموزش و پرورش و محدودیت‌های ناوگان، افزود که استفاده از اتوبوس‌های فرسوده به‌عنوان سرویس مدارس امکان‌پذیر نیست و در صورت لزوم باید خرید اتوبوس استاندارد در بودجه سالانه پیش‌بینی شود. همچنین تأکید کرد مدارس نباید وارد قرارداد مستقیم سرویس شوند، چراکه دولت این مسئولیت را به دلیل ملاحظات تخصصی و آموزشی لغو کرده است.
چمران: نقد جدی به عملکرد شهرداری در مدیریت سرویس مدارس
رئیس شورای اسلامی شهر تهران، با ابراز گلایه از شهرداری به دلیل ارائه لایحه با سه‌ماه تأخیر و ثبت‌نام تنها ۲۵۰ دستگاه خودرو در سامانه رسمی در مقابل بیش از ۴۰ هزار خودروی فعال در بازار، گفت شورا نمی‌تواند به آموزش‌وپرورش یا مردم سخت بگیرد درحالی‌که شهرداری به وظیفه اصلی خود عمل نکرده است. او با یادآوری حمایت‌های مصوب شورا برای دانش‌آموزان استثنایی و افراد دارای معلولیت، خواستار جلوگیری از مصوبات زائد شد و تأکید کرد که عدالت اجتماعی باید از مسیر تصمیمات پیشین شورا دنبال شود.
اقراریان: هشدار نسبت به بی‌اثر بودن مصوبه و ضعف حکمرانی
عضو کمیسیون نظارت و حقوقی، با اشاره به آمار ۱۸۰ هزار دانش‌آموز سرویس‌گیر در تهران و فعالیت حدود ۴۰ هزار خودروی سرویس، گفت تنها ۱۰ هزار دانش‌آموز و ۵ هزار خودرو در سامانه ثبت‌نام کرده‌اند که سهم حکمرانی شورا و شهرداری را به حدود ۱۲ تا ۱۳ درصد محدود می‌کند. او این سیاست‌گذاری را غلط و بی‌فایده دانست و تأکید کرد نباید وقت شورا صرف تصمیمات کم‌اثر و غیرواقعی شود.
در ادامه مهدی اقراریان، رئیس کمیته نظارت شورا در قالب تذکری اظهار داشت: در خصوص طرح «شهرزاد» بارها اعضای شورا تذکر داده‌اند که این طرح محکوم به شکست است؛ رقابت شهرداری با بخش خصوصی کار درستی نیست و باید وارد فضای مدیریت شوند نه تصدی گری. آمار نشان می‌دهد این طرح نه تنها موفق نبوده بلکه باعث ایجاد مشکلاتی نیز شده است. شهرداری در تلاش است از ظرفیت خود استفاده کرده و کار خود را پیش ببرد.
وی در ادامه در خصوص تعیین نرخ کرایه سرویس مدارس در قالب پیشنهادی بیان کرد: باید خود مدارس را به عنوان یک هویت بشناسیم. چرا تصور می‌شود در حوزه حکمرانی اشتباهی وجود ندارد. مشکلات موجود فعلی محصول مدیریت افراد اشتباهی در پست‌های اشتباهی است. بیان این جملات ممکن است برای برخی هزینه تراشی کند و از این رو حرفی نمی‌زنند اما قاطعانه می‌گوییم که در حکمرانی هم اشتباه رخ می‌دهد. تصمیمات اشتباه مردم را از نظر اقتصادی تحت فشار قرار می‌دهد.
اقراریان در ادامه با تاکید بر اینکه باید «اتوبوس مدارس» را در تهران فرهنگ سازی کنیم، تصریح کرد: در همه جای دنیا سال‌هاست که از از «اتوبوس مدارس» به عنوان سرویس دانش آموزان استفاده می‌شود اما در تهران با وجود هشدارهای فراوان در خصوص آلودگی هوا و حجم بالای ترافیک در سطح شهر ، همچنان از تاکسی‌های آلاینده برای این منظور استفاده می‌شود.؛ لذا پیشنهاد می‌شود در تهران نیز از اتوبوس‌های برقی به عنوان سرویس مدارس استفاده شود.
چمران در ادامه ضمن تایید اظهارات رئیس کمیته نظارت شورا، در واکنش به این پیشنهاد توضیح د اد: در شرایطی که ما حتی برای حمل و نقل عمومی با کمبود اتوبوس مواجهیم، کاستن از تعداد اتوبوس‌های فعال برای این منظور، بر حجم مشکلات می‌افزاید.
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورا نیز در پیشنهادی بیان داشت: برای سازو کار حمل و نقل عمومی به صورذت تعداد بالا مانند ون و اتوبوس، از همین ابتدا انجام این کار را در سیاستگذاری‌های خود لحاظ کنیم؛ در واقع از همین ابتدا تلاش کنیم تا سرویس مدارس را به سمت حمل و نقل عمومی ببریم.
وی در ادامه در خصوص فعالیت و میزان موفقیت تاکسی اینترنتی شهرزاد نیز اظهار داشت: یافته‌های ما با یافته‌های سازمان تاکسیرانی در این زمینه کاملا متفاوت است. به طور روزانه عملکرد این تاکسی ارزیابی شده و گزارش آن به دست ما می‌رسد.
در این بخش از روند بررسی این لایحه پیشنهاد افزایش 15 درصدی با اکثریت آرای اعضاء به تصویب رسید.
مصوبه بر منع فعالیت انفرادی و لزوم تبعیت از شرکت‌های مجاز، شفافیت فرمول کرایه با سقف‌گذاری نسبت به سال گذشته، تقویت سامانه‌های نظارت و شکایت، تکالیف آموزشی و ایمنی رانندگان، و پوشش کامل دانش‌آموزان استثنایی استوار است. با اجرایی‌شدن الزام حداقل ناوگان برای شرکت‌ها و ثبت مدرسه‌محور در سپند، انتظار می‌رود سهم بستر رسمی افزایش یابد و انضباط اجرایی و حقوق خانواده‌ها تضمین شود.
در پایان، چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران، با جمع‌بندی مباحث و یادآوری مشکلات ساختاری سرویس مدارس، گفت: شورا باید حداقل تکلیف قانونی خود را اجرا کند و با وجود سهم پایین حکمرانی، مسیر رسمی باید باز بماند. او تأکید کرد لایحه دیر به شورا آمده و لازم است این اشکال پذیرفته شود، اما در نهایت شورا موظف به تعیین تکلیف است.
شایان ذکر است، در پایان و اعمال با اصلاحاتی، لایحه تعیین نرخ کرایه سرویس مدارس با ۱۶ رأی موافق به تصویب رسید.
