به گزارش شهر دوست ، لایحه «حمایت و خدمت رسانی ویژه به شهروندان تهرانی در شش حوزه مأموریتی در شرایط اضطراری ناشی از وقوع جنگ تحمیلی» را در سیصد وسی و نهمین جلسه صحن شورا مورد بررسی قرار داده و هر یک از اعضا به ارائه نظرات و نیز شهردار تهران به ارائه گزارش عملکرد و برنامه های شهرداری تهران پرداختند.
چمران: وظیفه شهرداری مدیریت شهر است، نه اجرای تمام امور
رئیس شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به مسئولیت‌های گسترده تعریف‌شده در لایحه، تاکید کرد که شهرداری باید نقش مدیریتی ایفا کند، اما این مسئولیت نباید باعث معافیت نهادهای مسئول در حوزه‌هایی همچون انرژی، مخابرات یا ساخت‌وساز از انجام وظایفشان شود. او پیشنهاد داد بندی افزوده شود تا تصریح گردد که “مدیریت واحد شهری نافی مسئولیت‌های سایر دستگاه‌ها نیست”.
امانی: وظایف فراتر از توان مالی و اجرایی شهرداری است
عضو کمیسیون برنامه و بودجه از سنگینی بار مالی برخی بندها ابراز نگرانی کرد و گفت: الزام شهرداری به احداث تأسیسات زیرساختی یا بازسازی مراکز آسیب‌دیده باید با مشارکت دولت و سایر نهادها صورت گیرد.
بابایی: لزوم توجه به مقیاس کوچک نیروگاه‌های خورشیدی
عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری پیشنهاد داد نیروگاه‌های کوچک مقیاس بر بام ساختمان‌های شهرداری نیز در بند مربوطه گنجانده شوند.
وی گفت: نیروگاه‌های بزرگ مقیاس در زمان بحران ممکن است نتوانند تامین برق پایدار را تضمین کنند.
نادعلی: شهرداری مسئول مدیریت است، نه جانشین همه نهادها
سخنگوی شورا تأکید کرد که شهرداری باید میدان‌داری کند، اما سایر دستگاه‌ها نیز باید نقش خود را به‌موقع ایفا کنند.
وی خواستار درج بندی مستقل شد که بر مسئولیت مستمر سایر نهادها تاکید داشته باشد.
نجفی: مسئولیت بازسازی نباید تماماً به دوش شهرداری باشد
رئیس کمیته سلامت شورا به نقل از معاون بنیاد مسکن گفت که بار بازسازی کامل ۴ هزار واحد آسیب‌دیده در تهران به شهرداری سپرده شده، در حالی که این وظیفه باید بین چند نهاد تقسیم شود.
علوی: الفاظ مبهم لایحه موجب سوءبرداشت خواهد شد
عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی خواستار شفاف‌سازی برخی بندها شد و هشدار داد: اگر بندهای کلی نظیر “خدمات اساسی با اصناف” دقیق نشوند، موجب سردرگمی در اجرا خواهند شد.
مظفر: ساخت‌وساز بدون توجیه اقتصادی، بخش خصوصی را وارد میدان نمی‌کند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه تاکید کرد برای جذب بخش خصوصی، شورا و شهرداری باید مشوق‌های مالی و حقوقی مشخصی ارائه دهند. او پیشنهاد داد بسته‌ای اقتصادی جهت تشویق مشارکت‌کنندگان تهیه و تصویب شود.
عباسی: شهرداری باید پیش از بحران دست به اقدام بزند
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری در دفاع از لایحه گفت شهرداری وظیفه دارد برای شرایط اضطراری آماده باشد.
وی به تجربه انفجار شهران اشاره کرد و تاکید کرد که پیش‌نگری می‌تواند از فجایع آینده جلوگیری کند.
صادقی: تکالیف باید به ستاد مدیریت بحران ارجاع شود
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به تجربه موفق ستاد بحران در سال ۹۵، پیشنهاد داد شهرداری از طریق ستاد مدیریت بحران شهر تهران تکالیف را مشخص و به تصویب هیئت دولت برساند.
آقامیری: مدیریت یکپارچه شهری باید در مجلس تصویب شود
عضو کمیسیون عمران و حمل‌ونقل گفت شهرداری تنها نهادی است که در شرایط اضطراری در دسترس مردم است، لذا لایحه مدیریت یکپارچه شهری باید هرچه سریع‌تر در مجلس تصویب شود.
تشکری هاشمی: اجرای مصوبات خارج از دستورالعمل پدافند غیرعامل ممنوع است
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل یادآور شد تمام اقداماتی که در لایحه مطرح شده باید مطابق دستورالعمل پدافند غیرعامل باشد و شورا از حدود قانونی خود فراتر نرود.
پیرهادی: مصوبه توسعه ساختمان سبز را اجرایی کنید
رئیس کمیسیون سلامت پیشنهاد داد در بندهای مرتبط با زیرساخت و انرژی، الزام اجرای مصوبه ساختمان سبز (مصوب اسفند ۱۴۰۳) لحاظ شود. او گفت بهره‌وری انرژی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر باید به صورت عملیاتی اجرا گردد.
در ادامه مهدی چمران، با اشاره به تعیین تکالیفی برای شهرداری تهران در خصوص بازسازی ساختمان های آسیب دیده در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، اظهار داشت: در سایر استان ها این وظیفه بر عهده استانداری بوده اما در تهران به شهرداری واگذار شده است. اما باید مشخص شود که تا چه میزان از روند کار بر عهده شهردار است؛ آیا باید از صفر تا صد کار را شهرداری انجام دهد یا مدیریت این کار بر عهده شهرداری است که مورد دوم مطرح است. کمک های دولت در این خصوص، صرفاً در ارتباط با شهر تهران و نه استان تهران، در اختیار شهردار قرار می گیرد و وی آن را انجام می دهد. در این باره پیشنهاد شد در مورد موارد آب، برق و گاز نیز باید متولیان مشخص شوند و ابن دیگر بر عهده شهردار نیست که در این خصوص نیز تاکید شد شهرداری باید اقدامات مربوط به این موارد را نیز با هماهنگی مسئولان ذیربط مدیریت کند.
وی افزود: در جایی دیگر تاکید شد که شهرداری باید رفع خطر کند مثلا در صورت وجود مخزن خطرناک شهرداری موظف است در آن مکان اقدام به رفع خطر کند. اما نه به این معنا که خود مستقیماً اقدام به تخلیه نفت با کامیون کند. در واقع وظیفه شهرداری این است که متولی و مسئول امر را مکلف به پیگیری موضوع کند.
پس از اظهارات رئیس شورا، علیرضا زاکانی، شهردار تهران، با گرامیداشت ۱۲ روز مقاومت و ایستادگی ملت ایران در جنگ تحمیلی، بر نقش حیاتی شورا در ایجاد تاب آوری شهری تأکید کرد و گفت: شورای شهر تهران نسبت به تاب آوری دغدغه جدی دارد و مقرر شد اقدامات ما بر پایه مصوبات این شورا شکل گیرد.
وی با اشاره به تجربه جنگ ۱۲ روزه افزود: این بحران تجربه‌ای گران‌بها برای ما بود که نشان داد دستگاه‌ها چگونه می‌توانند با مسئولیت پذیری و هماهنگی، محور فعالیت‌های امدادی و خدمات‌رسانی باشند.
زاکانی در تشریح فعالیت‌های شهرداری تهران گفت: در روزهای نخست، دستورالعملی صادر شد که ۹ بند آن به‌طور مستقیم مرتبط با شهرداری و ۲ بند نیز مربوط به مشارکت شهرداری بود. بر اساس این دستورالعمل، آتش‌نشانی تهران به عنوان محور عملیات امدادی ایفای نقش کرد و جمعیت هلال احمر در کنار آن فعالیت داشت.
وی ادامه داد: در همان روزهای ابتدایی، وظایف نهادهای مختلف به وضوح مشخص شد. دستگاه‌های تخصصی مسئول رسیدگی به آب، برق و گاز بودند. مسئولیت اسکان اضطراری نیز به جمعیت هلال احمر سپرده شد، که تحت نظارت استانداری اقدامات لازم را انجام داد. شهرداری تهران در این چهار حوزه مسئولیتی نداشت.
شهردار تهران با اشاره به نقش مدیریتی شهرداری در مدیریت بحران گفت: وظیفه ما حضور در محل حادثه و مدیریت وضعیت بود. تا زمانی که حتی احتمال وجود یک فرد گرفتار در زیر آوار مطرح بود، عملیات بدون وقفه ادامه داشت. پس از حصول اطمینان از نبود افراد زیر آوار، ادامه روند آوار برداری توسط بنیاد مسکن انجام شد.
زاکانی افزود: در طول این ۱۲ روز، اقدامات امدادی با هماهنگی نظام مهندسی و بنیاد مسکن به صورت مستمر ادامه یافت و هر زمان حادثه‌ای جدید رخ می‌داد، تعامل میان نهادها برقرار بود و مسیر عملیات پیوسته جریان داشت.
زاکانی در ادامه تشریح برنامه‌های جامع مدیریت بحران و بازسازی مناطق آسیب‌دیده پایتخت، با بیان اینکه دولت بخشی از هزینه اسکان موقت را متقبل شد، گفت: این خانه ها را شهرداری رهن می کند و در نهایت شهرداری رهن را برداشت می کند.
زاکانی افزود: این ارقام با ۲۰ درصد کاهش یا افزایش پیش بینی شده و شهرداران می توانند این رقم را برای اجاره خانه آسیب دیدگان در نظر بگیرند.
وی با اشاره به اینکه ۱۲ منطقه از شهر تهران درگیر این اقدامات ناشی از بحران اخیر هستند، بر ضرورت رسیدگی فوری به موضوع اجاره مسکن برای آسیب‌دیدگان تأکید و اعلام کرد که اسکان موقت شهروندان متأثر از این بحران ظرف مدت یک هفته و حداکثر تا پایان تیرماه ۱۴۰۴ تکمیل خواهد شد.
بازسازی در سه سطح خرد، متوسط و اساسی
زاکانی با دسته‌بندی بازسازی‌ها به سه سطح خرد، متوسط و اساسی، توضیح داد که بازسازی خرد شامل اقداماتی نظیر نصب درب و پنجره است که تا ۲۵ تیرماه به اتمام خواهد رسید. وی افزود: «کل فرآیند بازسازی خرد تا پایان تیرماه نهایی خواهد شد.
در بخش بازسازی متوسط، زاکانی به وجود حدود ۱,۵۰۰ واحد مسکونی نیازمند بازسازی اشاره کرد و گفت که بنیاد مسکن پیش‌تر اقداماتی در این زمینه انجام داده بود، اما اکنون شهرداری تهران مسئولیت این پروژه‌ها را بر عهده گرفته و پایدارسازی این واحدها را دنبال خواهد کرد.
وی ادامه داد: نظام مهندسی موظف شده تا هفته آینده قیمت دقیق بازسازی هر واحد را به تفکیک اعلام کند. همچنین تیم‌های سه‌نفره فنی و عمرانی در نواحی مختلف تشکیل شده‌اند تا اطلاعات لازم را جمع‌آوری کنند.تا زمان اعلام رقم نهایی توسط بنیاد مسکن، مبلغ ۷۰ میلیون تومان به‌عنوان هزینه اولیه برای بازسازی متوسط هر واحد پیش‌بینی شده است. این تیم‌ها از روز گذشته فعالیت خود را زیر نظر شهرداری‌های مناطق آغاز کرده‌اند.
مقاوم‌سازی و نوسازی
زاکانی با تأکید بر اینکه مقاوم‌سازی سازه‌ها نمی‌تواند به شهروندان واگذار شود، اعلام کرد که این مسئولیت به سازمان نوسازی شهرداری تهران سپرده شده است. در مرحله بعدی، تخریب و نوسازی ۲۰۰ واحد مسکونی در قالب ۵۰ پلاک در دستور کار قرار دارد که مسئولیت آن به شهرداران مناطق محول شده است.
وی توضیح داد: شهرداران مناطق موظف‌اند در گام نخست بررسی کنند که آیا پیمانکاران در مناطق آن‌ها واحدهای آماده‌ای برای جایگزینی دارند یا خیر. برای مثال، ممکن است در منطقه ۲ حدود ۳۰ تا ۴۰ واحد نیاز به نوسازی داشته باشد که شهرداری منطقه باید این واحدها را تأمین کند.
زاکانی افزود: شهرداری واحدهای آماده را به‌عنوان واحد معوض در اختیار مالکان قرار می‌دهد. این واحدها باید متناسب با ویژگی‌های ملک تخریب‌شده باشند. در مواردی که مالکان تمایلی به استقرار در واحد معوض ندارند، می‌توانند سازنده‌ای را معرفی کنند یا در واحدهایی که پیمانکاران شهرداری می‌سازند، ساکن شوند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: چه مالکان خودشان اقدام به ساخت کنند و چه بازسازی توسط شهرداری هدایت شود، منابع مالی موردنیاز برای این فرآیند مشخص شده است. در مواردی که لوازم منزل آسیب‌دیدگان قابل استفاده باشد، امکان انتقال این وسایل فراهم خواهد شد.
مدیریت نخاله‌های ساختمانی
شهردار تهران از تخصیص مکان‌های مشخص در هر منطقه برای انتقال نخاله‌های ساختمانی خبر داد و گفت: نخاله‌های هر ساختمان به‌صورت جداگانه به این مکان‌ها منتقل می‌شود تا در صورت وجود اشیای قیمتی، امکان جمع‌آوری و تحویل آن‌ها به مالکان در فرصت مناسب فراهم شود.
جبران خسارت خودروها و لوازم منزل
زاکانی با اشاره به تنظیم فرم‌های مشخص برای جبران خسارت خودروها و لوازم منزل، اعلام کرد که تاکنون پرونده ۸۷۵ دستگاه خودرو توسط سازمان مدیریت بحران و نیروی انتظامی تأیید شده است.
وی افزود: وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) مسئولیت تعیین تکلیف این خسارات را بر عهده دارد و شهرداری در این زمینه دخالتی ندارد. با شرکت‌های بیمه هماهنگی شده تا جبران خسارت انجام شود، و صحت‌سنجی اطلاعات توسط شهرداری صورت می‌گیرد تا مردم درگیر بروکراسی اداری نشوند.
وی همچنین از تهیه فرم‌هایی برای جبران خسارت لوازم منزل خبر داد که صحت‌سنجی آن‌ها توسط شهرداری انجام شده و پیگیری نهایی توسط وزارت صمت صورت خواهد گرفت.
تأمین منابع مالی از چهار منبع
زاکانی منابع مالی موردنیاز برای اجرای این پروژه‌ها را به چهار دسته تقسیم کرد:
- منابع شهرداری: بخشی از هزینه‌ها توسط شهرداری تأمین و اقدامات بر اساس آن انجام می‌شود.
- منابع دولتی: دولت بخشی از منابع را تأمین می‌کند که ممکن است بسته به شرایط تغییر کند. برای مثال، بودجه اسکان موقت اخیراً افزایش یافته است.
- مصوبات کمیسیون ماده پنج: این بخش به تغییر کاربری‌ها و تراکم‌ها مربوط است که در تهران توسط شهرداری و در سایر استان‌ها توسط استانداران مدیریت می‌شود.
- منابع خارج از حیطه شهرداری: بخش‌هایی مانند جبران خسارت خودروها و لوازم منزل توسط وزارت صمت تأمین می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه اقدامات شهرداری در مقایسه با تلاش‌های ملت ایران ناچیز است، اظهار کرد: تلاش ما این است که هیچ کاری بدون تصمیم‌گیری و پیگیری باقی نماند. از چهارشنبه گذشته که دولت این مسئولیت را به ما واگذار کرد، شبانه‌روز درگیر این موضوع بوده‌ایم.
اطلاع‌رسانی و مدیریت بحران
زاکانی همچنین از نصب ۳۵ چادر اطلاع‌رسانی در مناطق مختلف تهران خبر داد و گفت: برای نصب شیشه‌ها، پیمانکار عمده‌ای انتخاب شده و بخش عمده این اقدامات انجام شده است.
وی همچنین از طراحی الگوهای جدید برای پهنه‌بندی و سازماندهی مناطق خبر داد و افزود: مناطق پشتیبان برای حمایت از مناطق آسیب‌دیده تعیین شده‌اند و ۱۱ نقطه به‌عنوان دپوی اقلام اساسی در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای مدیریت بهتر بحران، اعلام کرد: ۱۰ تا ۱۵ فرمانده میدان برای مدیریت شرایط در نظر گرفته‌ایم. همچنین با مشاوران در حال مذاکره هستیم تا پناهگاه‌ها را توسعه دهیم. طراحی‌هایی از دو روز پیش آغاز شده تا پارکینگ‌های زیرسطحی به پناهگاه تبدیل شوند.
زاکانی در ادامه توضیحات خود از پیگیری ایجاد سیستم صوت یکپارچه برای اطلاع‌رسانی عمومی در ۶۰ نقطه شهر خبر داد و با اشاره به تجربه جنگ ۱۲ روزه گفت: در برخی شب‌ها، چهار تا پنج هزار نفر در ایستگاه‌های مترو پناه گرفتند. این تجربه نشان‌دهنده اهمیت زیرساخت‌های مدیریت بحران است.
تاب‌آوری شهری و الگوی جدید
شهردار تهران با تأکید بر تاب‌آوری شهری، اظهار کرد: اگر ما تاب‌آور باشیم، دشمن جرأت تعرض به ما نخواهد داشت. ما در تلاشیم الگوی جدیدی برای تاب‌آوری محیطی ایجاد کنیم که خدمات را به بهترین شکل ارائه دهد.
وی افزود: وظایف جاری شهرداری نباید تحت‌الشعاع این اقدامات قرار گیرد و همزمان باید الگوهای جدید مدیریت بحران دنبال شود.
زاکانی با اشاره به اقدامات زیرساختی، اعلام کرد: حتی در این شرایط سخت، هزینه طرح انتقال آب شرب به تهران را واریز کردیم تا تفاهم‌نامه این پروژه عملیاتی شود.
هماهنگی با دولت و شورای شهر
وی با تقدیر از اعضای شورای شهر برای بازدید از مناطق آسیب‌دیده در جنگ ۱۲ روزه، اظهار کرد: این اقدامات برای گره‌گشایی از مشکلات مردم است. دشمن به دنبال نارضایتی مردم است، اما همکاری شورا، شهرداری و دولت مانع تحقق این هدف خواهد شد.
زاکانی افزود: ما اقدامات را با مجوزهای موجود پیش می‌بریم و هرگونه تغییرات در شورا بررسی خواهد شد. دستگاه‌های دولتی نیز در این مسیر به ما کمک می‌کنند.
زاکانی خطاب به شهروندان تهرانی گفت: پیام ما به مردم این است که ما وظیفه داریم آرامش شما را حفظ کنیم. تمام تلاشمان این است که آب در دل شما تکان نخورد. ما نه‌تنها در این بحران، بلکه در وظایف جاری مانند مدیریت پسماند و استفاده از کارگران داخلی نیز به تعهدات خود عمل می‌کنیم.
تأمین منابع مالی و جبران کسری‌ها
شهردار تهران در ادامه توضیحات خود اعلام کرد که هزار میلیارد تومان بودجه پیشنهادی دولت برای اسکان موقت، که حدود یک میلیارد و بیست میلیون تومان، برای نیازهای پایتخت بود کافی نبوده است. شهرداری تهران خود کسری‌ها را جبران کرده و در آینده با دریافت منابع دولتی، تسویه‌حساب خواهد کرد. ارقام اولیه مانند دو میلیون تومان به ازای هر واحد کنار گذاشته شده و رویکردی واقع‌بینانه جایگزین آن شده است.
هماهنگی با بیمه‌ها
زاکانی از همکاری با شرکت‌های بیمه برای تسریع در جبران خسارات خبر داد و گفت: کارشناسان مالی و ارزیاب خسارت بیمه‌ها در کنار تیم‌های ما حضور خواهند داشت تا تعیین تکلیف خسارات در محل انجام شود.» این اقدام برای رفع دغدغه‌های حدود پنج هزار خانوار آسیب‌دیده صورت گرفته است.
طراحی الگوی جدید مدیریت بحران
شهردار تهران با اشاره به بازنگری عملکرد ۱۲ روز گذشته، اظهار کرد: در این مدت، پنج ستاد برای مدیریت شهر تشکیل شد. پس از بررسی نقاط ضعف و قوت، الگوی جدیدی برای مدیریت بحران طراحی کردیم که بسیار کارآمدتر از قبل است.این الگو برای مواجهه با تهدیدات در سطح بالاتر طراحی شده و به شورای شهر ارائه خواهد شد.
همکاری بین‌دستگاهی و افتخار ملی
زاکانی در پایان با تأکید بر هم‌افزایی شورای شهر، مدیریت شهری و دولت، گفت: این همکاری می‌تواند الگویی موفق برای مدیریت بحران در کشور باشد. ما با تمام توان در کنار مردم بودیم و اجازه ندادیم کوچک‌ترین خللی در خدمت‌رسانی ایجاد شود.
وی این اقدامات را پاسخی قاطع به دشمنان و افتخاری برای مدیریت شهری دانست.
